فصل پایانی: خلاصه، استنتاج کلّی، کاستی‌های تحقیق و چند پیشنهاد

خلاصه مطالب

در فصل اول ضمن آشنایی با مسأله استشراق و اهداف مستشرقان از مطالعات اسلامی، دیدگاه بزرگان استشراق در مورد حدیث و اهداف آنان از تشکیک در حدیث بررسی شد. سپس با توجه به جایگاه صحیحین نزد مستشرقان، اعتبار منابع آنان و علل خطاهایشان مورد ارزیابی قرار گرفت.

از آنجا که منشأ اصلی انتساب مطالب خلاف عقل و واقع به پیامبر مکرم اسلام در صحیحین، نوع نگاه مکتب خلفا به مسأله عصمت است در این فصل ضمن تبیین دیدگاه مکتب اهل بیت و مکتب خلفا، شخصیت حضرت در تفکر شیخین (صحیحین) و مستشرقان مورد کاوش قرار گرفت و پس از آن چرایی ورود چنین مطالب باطلی در سیره و سنت حضرت در عنوان تدوین حدیث، تبیین و مورد آسیب‌شناسی قرار گرفت.

آخرین مطلب این فصل نیز بیان اهمیت جایگاه شیخین به ویژه بخاری نزد اهل سنت و عظمت صحیحین بین تألیفات برزگان مکتب خلفا بود که ضمن بررسی نظریه مشهور اهل سنت در أصح کتب شمردن صحیحین بعد از قرآن دو دیدگاه متفاوت مورد اشاره قرار گرفت. 

تحلیلی کوتاه از منشأ نقل بعض روایات باطل در منابع اهل سنت و ایجاد شبهه نسبت به شخصیت پیامبر (ص)

فهرست مطالب این تحقیق (پایان نامه)

 

آنچه از بررسی این شبهات و زمینه آنها در صحیحین و موضع علماء اهل سنت می­توان نتیجه گرفت این است که هر چند مهم­ترین دلیل طرح و پذیرش چنین مطالبی از سوی عالمان اهل سنت به نوع نگاه آنان به مسأله عصمت بازمی­گردد، اما یکی از علل اصلی بوجود آمدن این شبهات به­ویژه در قرن­های اخیر، این عقیده است که صحیحین أصح کتب بعد از کتاب خدا هستند، چرا که آنان روایات موجود در سایر کتب حدیثی مرجعشان را در موارد متعددی مورد نقد قرار می­دهند اما در استناد به صحیحین به ویژه صحیح بخاری آنها را چنان در هاله ­ای از عصمت قرار می­دهند که با کوچک‌ترین تردید و شکی هم به شدت مقابله می­کنند تا آنجا که عالمان بزرگی مانند ألبانی که او را بخاری دوران لقب داده ­اند ترس و واهمه دارند از اینکه گفته شود او یکی از راویان احادیث صحیح بخاری را تضعیف کرده است.[1]

و البته آنگاه که در پاسخ شبهات به چالش کشیده می­شوند منشأ این پافشاریهای بی­ دلیل خود را بر ملا می­سازند که چیزی نیست جز

مرحله دوم: بررسی شبهه تعدد زوجات نسبت به هر یک از همسران پیامبر (ص)

در این مرحله ضمن بررسی شبهاتی که به صورت جداگانه به هر یک از أمهات مؤمنین وارد شده، حکمت یا علت ازدواج هر یک از آنان را تحلیل خواهیم نمود.

روی ادامه مطلب کلیک کنید

مرحله اول: پاسخ کلی به شبهه تعدد زوجات پیامبر (ص) و شهوترانی

چنانکه گفته شد پاسخ به شبهه تعدد زوجات را در دو مرحله بیان می‌کنیم:

مرحله اول: پاسخ کلی به شبهه تعدد زوجات پیامبر و شهوترانی است

مرحله دوم: پاسخ به شبهه نسبت به یک یک همسران پیامبر (ص)

روی ادامه مطلب کلیک کنید

همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم

پاسخ به شبهه تعدد زوجات

آنچه صحیحین به عنوان دو کتاب اصلی و پالایش شده حدیثی در مکتب خلفاء ارائه می‌دهند، نسبتی با دیدگاه مکتب اهل بیت ندارد، و نه تنها نمی‌تواند پاسخ به حجم عظیم شبهات مستشرقان و تهمت شهوت‌رانی به نبی مکرم اسلام باشد، که مستندی برای شبهه افکنی آنان است. پاسخ به شبهات مذکور را در دو مرحله بیان می‌کنیم:

1ـ پاسخ کلی به شبهه تعدد زوجات و شهوت‌رانی.

2ـ بررسی شبهات نسبت به هر یک از همسران.

اما در راستای پاسخ به شبهات توجه به مجموعه نکاتی در زندگی هر یک از همسران حضرت ضروری است.

همسران پیامبر

بنابر نظر مشهور همسران حضرت عبارت‌اند از:

روی ادامه مطلب کلیک کنید

شبهه مستشرقان به تعدد زوجات پیامبر (ص) و زمینه آن در صحیحین و پاسخ به شبهه

آنچه در این فصل مورد بررسی قرار خواهد گرفت نه اصل مسأله ازدواج و تعدد زوجات و علل تشریع و اهمیت آن، بلکه خصوص علل تعدد زوجات در سیره شخص رسول اکرم است؛ آن هم با محوریت شبهات مستشرقان و بررسی زمینه‌های آن در گزارشگری‌های شیخین در صحیحین از زندگانی شخصی حضرت است.

توجه به این نکته ضروری است که اصل مسأله تعدد زوجات حضرت از مسلمات تاریخ اسلام است، اما مهم علت این تعدد است. آنچه در این رساله مد نظر است بررسی ریشه‌های سوء برداشت از این رفتار حکیمانه پیامبر است. لذا برای بررسی زمینه شبهات مستشرقان به شخصیت حضرت در مورد تهمت‌هایی مانند: شهوت‌رانی و توجه به زیبایی زنان، باید روایات صحیحین را مورد دقت قرار داد. بنابراین هم به بررسی زمینه سوء برداشت از اصل تعدد زوجات حضرت در روایات صحیحین خواهیم پرداخت، هم به ریشه‌یابی شبهات نسبت به هر یک از ازدواج‌های حضرت در صحیحین.

روی ادامه مطلب کلیک کنید

شبهه دوم: قساوت در سیره پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و پاسخ آن

فهرست مطالب این تحقیق (پایان نامه)

شبهه دوم: قساوت در سیره حضرت

یکی از نکاتی که مستشرقان برای محکوم کردن اسلام به کار برده‌اند، پنهان نمودن حقانیت و رأفت اسلام و پیام‌آور آن پشت مسأله‌ای به نام خشونت است. مسأله‌ای که در دنیای امروز به اسلام هراسی تعبیر می‌شود.

رابرت اسپنسر[1] مستشرق امریکایی معاصر که امروزه با تألیف‌ها و سخنرانی‌هایش نقش بسزایی در اسلام هراسی بازی می‌کند بعد از اینکه بعضی از خصلتهای نیک حضرت را از منابع اسلامی ذکر می‌کند و آنها را غیر قابل انکار می‌داند باز هم دشمنی خود را این‌گونه ابراز می‌کند که:

he must have had a great deal of personal magnetism, as well as charm, in order to command such fierce loyalty among his followers.[2]

او می‌بایست تا حد چشمگیری جذابیت شخصی و به همان اندازه فریبندگی می‌داشت، تا چنین وفاداری (و ثبات قدم) شدیدی را در بین یاورانش برانگیخته باشد.

وی در مطلبی با عنوان واقعیت ترسناک می‌نویسد:

Of course, many non-Muslims cannot accept the reality of what Muhammad did and taught because its implications are simply too frightening.[3]

روی ادامه مطلب کلیک کنید

پاسخ به شبهه گسترش اسلام با زور شمشیر

فهرست مطالب این تحقیق (پایان نامه)

پاسخهای شبهه اول

در پاسخ به شبهه گسترش آیین حضرت در صدر اسلام با زور شمشیر، چند پاسخ بیان می‌کنیم:

روی ادامه مطلب کلیک کنید

دفاعی بودن تمام جنگهای پیامبر - تحمیل جنگ از نگاه غربیان

فهرست مطالب این تحقیق (پایان نامه)

دفاعی بودن تمام جهادهای پیامبر

نتیجه تمام مطالب گذشت این است که عامل هیچ‌یک از جهادهای مسلمانان که به دستور مستقیم نبی گرامی اسلام (غزوه‌ها و سرایا) انجام شد، جهاد ابتدائی برای اجبار مشرکان به تسلیم شدن یا کشته شدن، نبوده است. بعضی از اندیشمندان شیعه مانند: محمد جواد بلاغی و مرحوم امام خمینی نیز معتقدند هیچ‌یک از جنگ‌های پیامبر جهاد ابتدائی نبوده است. ^[1] و بهترین دلیل علتی است که در قرآن با صراحت بیان شده و

روی ادامه مطلب کلیک کنید

پاسخ به شبهه اول/ مقدمه دوم: واقعیت خارجی جهاد ابتدایی

فهرست مطالب این تحقیق (پایان نامه)

واقعیت خارجی جهاد ابتدائی

یک مسأله بسیار مهم در مورد جهاد ابتدائی که به تعبیر صاحب جواهر وجوبش از ضروریات دین است^[1] تحقق خارجی این فریضه است. به عبارت دیگر آیا در زمان پیامبر  جهاد ابتدایی انجام شد یا تمام جنگ‌های حضرت جهاد دفاعی بوده است؟^[2]

برای پاسخ به سؤال دو راه وجود دارد: 1ـ بررسی روایات و نص خاص در مسأله. 2ـ بررسی تاریخی غزوه‌ها و سرایای حضرت.

روی ادامه مطلب کلیک کنید

پاسخ شبهه اول/ مقدمه اول: جهاد ابتدایی در مکتب اهل بیت علیهم السلام و مکتب خلفا

عناوین مباحث در این مطلب:

اقسام جهاد

جهاد ابتدایی در مکتب اهل بیت علیهم السلام:

    اذن امام در جهاد ابتدایی

    ضرورت جهاد ابتدایی

    قسمتی از احکام جهاد ابتدایی

جهاد ابتدایی در مکتب خلفا:

    لزوم تبعیّت از امام جائر

روی ادامه مطلب کلیک کنید

شبهات جهاد/ شبهه اول: انتشار اسلام با شمشیر (زمینه شبهه در صحیحین)

فهرست مطالب پایان‌نامه (کلیک کنید)

شبهات جهاد

در بررسی و نقد آرای مستشرقان، شناخت آرای اهل سنت در آن زمینه، و در نهایت تطبیق بین آن­دو بایسته است؛ این کار هم می­تواند در به­دست آوردن ریشه طرح شبهه به محقق کمک کند و هم در پاسخ و نقد شبهه راه گشا باشد؛ لذا در این فصل به بررسی و نقد شبهاتی می­پردازیم که از طرفی نسبت به جهاد پیامبر مطرح شده­اند و از طرف دیگر، زمینه آنها در صحیحین موجود باشد.

روی ادامه مطلب کلیک کنید

جهاد در اسلام، یهودیت و مسیحیت

عناوین مطالب:

جهاد در لغت و اصطلاح

جهاد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم (غزوة و سریّة)

جنگ در آئین یهود

جنگ در آئین مسیحیت

روی ادامه مطلب کلیک کنید

نکات مهمی در نتیجه بررسی شبهات، پیشنهاد، کتابشناسی مختصری در پاسخ به شبهات

عناوین مورد بحث در این مطلب:

منشأ شبهات، مبرّای از نقد دانستن صحیحین نزد اهل سنت است.

پیشنهاد

ذکر عناوین مرتبط در چهار کتاب

به ادامه مطلب بروید

شبهه چهارم: آیات شیطانی یا اسطوره غرانیق و پاسخ از شبهه

عناوین مورد بحث در این مطلب:

شبهه چهارم: آیات شیطانی یا اسطوره غرانیق

مستند شبهه در صحیحین

پاسخ شارحان صحیحین به شبهه

نقد پاسخها

به ادامه مطلب بروید

شبهه سوم: انتساب خودکشی به پیامبر توسط مستشرقان و نقد شبهه

عناوین مورد بحث در این مطلب:

شبهه سوم: انتساب خودکشی به پیامبر (ص) توسط مستشرقان

مستند شبهه در صحیحین

پاسخ شارحان صحیحین به شبهه

نقد پاسخها

نقد سندی

به ادامه مطلب بروید

شبهه دوم: انتساب شک و تردید پیامبر (ص) در نبوت خویش توسط مستشرقان و نقد شبهه

عناوین مورد بحث در این مطلب:

شبهه دوم: شک و تردید پیامبر (ص) در نبوت خویش

مستند شبهه در صحیحین

پاسخ شارحان صحیحین به شبهه

نقد پاسخها

نقد سندی

به ادامه مطلب بروید

شبهه اول: ترس و فرار پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم از حضرت جبرئیل علیه السلام

عناوین مورد بحث در این مطلب:

شبهه اول: ترس و فرار پیامبر از حضرت جبرئیل

مستند شبهه در صحیحین

پاسخ شارحان صحیحین به شبهه

نقد پاسخها

سؤالات بی پاسخ

نقد سندی

به ادامه مطلب بروید

مسلم و صحیح او

عناوین مورد بحث در این مطلب:

مسلم کیست؟

صحیح مسلم

مقایسه صحیحین

به ادامه مطلب بروید

منابع حدیثی اهل سنت، بخاری و صحیح او

عناوین مورد بحث در این مطلب:

منابع حدیثی اهل سنت

بخاری کیست؟

قضاوت درباره بخاری

مذهب بخاری

وفات بخاری

آثار و تألیفات بخاری

صحیح بخاری

به ادامه مطلب بروید

تدوین حدیث از نگاه مکتب اهل بیت، مکتب خلفا و مستشرقان

عناوین مورد بحث در این مطلب:

تدوین حدیث: الف: دیدگاه مکتب اهل بیت علیهم السلام. ب: دیدگاه مکتب خلفا

آسیب شناسی تدوین حدیث: 1. جریان منع تدوین حدیث. 2. آثار منع تدوین حدیث

تدوین حدیث از دیدگاه مستشرقان

به ادامه مطلب بروید

عصمت از دیدگاه مکتب اهل بیت و مکتب خلقا - پیامبر از دیدگاه صحیحین و مستشرقان

عناوین مورد بحث در این مطلب:

عصمت در لغت و اصطلاح

عصمت از دیدگاه مکتب اهل بیت علیهم السلام

عصمت از دیدگاه مکتب خلفا

پیامبر (ص) از دیدگاه صحیحین

پیامبر (ص) از دیدگاه مستشرقان

به ادامه مطلب بروید

استشراق، منابع، اهداف و علل خطای مستشرقان

عناوین مورد بحث در این مطلب:

مفهوم لغوی شرق،

مفهوم لغوی استشراق،

مفهوم اصطلاحی استشراق،

پیدایش واژه استشراق،

انگیزه‌های استشراق،

آغاز حرکت استشراق،

سیر تحول در نگارش شرق‏ شناسان،

منابع مستشرقان،

اهداف مستشرقان از تشکیک در حدیث،

مستشرقان و صحیحین،

اعتبار منابع مستشرقان،

علل خطای مستشرقان.

به ادامه مطلب بروید

بررسی زمینه‌های شبهات مستشرقان به شخصیت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم درباره جهاد، ازدواج و وحی در صحیحین

بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَیَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ

وَ لَکُمُ الْوَیْلُ مِمَّا تَصِفُونَ.

بلکه ما حق را بر سر باطل مى‌کوبیم تا آن را هلاک سازد؛ و این گونه باطل، محو و نابود خواهد شد،

امّا واى بر شما از توصیفى که مى‌کنید! سوره مبارکه أنبیاء آیه 18

محتوای دو پایان‌نامه در پاسخ به شبهاتی نسبت به رسول خدا و خاتم پیامبران صلی الله علیه و آله و سلم با عنوان:

بررسی زمینه‌های شبهات مستشرقان به شخصیّت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم درباره جهاد، ازدواج و وحی در صحیحین.

ـ پایان نامه سطح 4 حوزه علمیه قم با محوریّت جهاد و ازدواج (سال 1393)

ـ پایان‌نامه کارشناسی ارشد (تربیت مدرس) دانشگاه قم با محوریت وحی (سال 1388)

فایل کامل این دو پایان نامه در پایان این مطلب قابل دریافت است.