در پایان بحث کفایه چهارشنبه، 18 مهرماه 1403 به دو نکته در رابطه با عنوان "همّت" اشاره کردم:
یکی اصل تلاش، تحمل رنج و کمیّت آن و نمونه ای از رنج و ساده‌زیستی مرحوم شهید صدر قبل و بعد ازدواج اشاره شد.
و دیگری کیفیّت و در مسیر صحیح تلاش کردن، و نمونه‌ای از فراگیری کفایة الأصول توسط ایزوتسو و اقدام او به ترجمه کفایه بیان شد.
دریافت مستندات و فایل صوتی در ادامه مطلب
جزوات رسائل 2، 3، 4 و 5 رو با حفظ ظاهر جزوه بودنشان به صورت یک فایل واحد pdf درآوردم که با فهرست اجمالی در ابتدا و فهرست تفصیلی در انتها، دسترسی به مطالب راحت تر باشه.
در فصل اول ضمن آشنایی با مسأله استشراق و اهداف مستشرقان از مطالعات اسلامی، دیدگاه بزرگان استشراق در مورد حدیث و اهداف آنان از تشکیک در حدیث بررسی شد. سپس با توجه به جایگاه صحیحین نزد مستشرقان، اعتبار منابع آنان و علل خطاهایشان مورد ارزیابی قرار گرفت.
از آنجا که منشأ اصلی انتساب مطالب خلاف عقل و واقع به پیامبر مکرم اسلام در صحیحین، نوع نگاه مکتب خلفا به مسأله عصمت است در این فصل ضمن تبیین دیدگاه مکتب اهل بیت و مکتب خلفا، شخصیت حضرت در تفکر شیخین (صحیحین) و مستشرقان مورد کاوش قرار گرفت و پس از آن چرایی ورود چنین مطالب باطلی در سیره و سنت حضرت در عنوان تدوین حدیث، تبیین و مورد آسیب‌شناسی قرار گرفت.
آخرین مطلب این فصل نیز بیان اهمیت جایگاه شیخین به ویژه بخاری نزد اهل سنت و عظمت صحیحین بین تألیفات برزگان مکتب خلفا بود که ضمن بررسی نظریه مشهور اهل سنت در أصح کتب شمردن صحیحین بعد از قرآن دو دیدگاه متفاوت مورد اشاره قرار گرفت.
فهرست مطالب این تحقیق (پایان نامه)
آنچه از بررسی این شبهات و زمینه آنها در صحیحین و موضع علماء اهل سنت میتوان نتیجه گرفت این است که هر چند مهمترین دلیل طرح و پذیرش چنین مطالبی از سوی عالمان اهل سنت به نوع نگاه آنان به مسأله عصمت بازمیگردد، اما یکی از علل اصلی بوجود آمدن این شبهات بهویژه در قرنهای اخیر، این عقیده است که صحیحین أصح کتب بعد از کتاب خدا هستند، چرا که آنان روایات موجود در سایر کتب حدیثی مرجعشان را در موارد متعددی مورد نقد قرار میدهند اما در استناد به صحیحین به ویژه صحیح بخاری آنها را چنان در هاله ای از عصمت قرار میدهند که با کوچک‌ترین تردید و شکی هم به شدت مقابله میکنند تا آنجا که عالمان بزرگی مانند ألبانی که او را بخاری دوران لقب داده اند ترس و واهمه دارند از اینکه گفته شود او یکی از راویان احادیث صحیح بخاری را تضعیف کرده است.[1]
و البته آنگاه که در پاسخ شبهات به چالش کشیده میشوند منشأ این پافشاریهای بی دلیل خود را بر ملا میسازند که چیزی نیست جز
در این مرحله ضمن بررسی شبهاتی که به صورت جداگانه به هر یک از أمهات مؤمنین وارد شده، حکمت یا علت ازدواج هر یک از آنان را تحلیل خواهیم نمود.
روی ادامه مطلب کلیک کنید
چنانکه گفته شد پاسخ به شبهه تعدد زوجات را در دو مرحله بیان می‌کنیم:
مرحله اول: پاسخ کلی به شبهه تعدد زوجات پیامبر و شهوترانی است
مرحله دوم: پاسخ به شبهه نسبت به یک یک همسران پیامبر (ص)
روی ادامه مطلب کلیک کنید
آنچه صحیحین به عنوان دو کتاب اصلی و پالایش شده حدیثی در مکتب خلفاء ارائه میدهند، نسبتی با دیدگاه مکتب اهل بیت ندارد، و نه تنها نمی‌تواند پاسخ به حجم عظیم شبهات مستشرقان و تهمت شهوترانی به نبی مکرم اسلام باشد، که مستندی برای شبهه افکنی آنان است. پاسخ به شبهات مذکور را در دو مرحله بیان می‌کنیم:
1ـ پاسخ کلی به شبهه تعدد زوجات و شهوترانی.
2ـ بررسی شبهات نسبت به هر یک از همسران.
اما در راستای پاسخ به شبهات توجه به مجموعه نکاتی در زندگی هر یک از همسران حضرت ضروری است.
بنابر نظر مشهور همسران حضرت عبارت‌اند از:
روی ادامه مطلب کلیک کنید
آنچه در این فصل مورد بررسی قرار خواهد گرفت نه اصل مسأله ازدواج و تعدد زوجات و علل تشریع و اهمیت آن، بلکه خصوص علل تعدد زوجات در سیره شخص رسول اکرم است؛ آن هم با محوریت شبهات مستشرقان و بررسی زمینه‌های آن در گزارشگری‌های شیخین در صحیحین از زندگانی شخصی حضرت است.
توجه به این نکته ضروری است که اصل مسأله تعدد زوجات حضرت از مسلمات تاریخ اسلام است، اما مهم علت این تعدد است. آنچه در این رساله مد نظر است بررسی ریشه‌های سوء برداشت از این رفتار حکیمانه پیامبر است. لذا برای بررسی زمینه شبهات مستشرقان به شخصیت حضرت در مورد تهمت‌هایی مانند: شهوترانی و توجه به زیبایی زنان، باید روایات صحیحین را مورد دقت قرار داد. بنابراین هم به بررسی زمینه سوء برداشت از اصل تعدد زوجات حضرت در روایات صحیحین خواهیم پرداخت، هم به ریشه‌یابی شبهات نسبت به هر یک از ازدواج‌های حضرت در صحیحین.
روی ادامه مطلب کلیک کنید
یکی از نکاتی که مستشرقان برای محکوم کردن اسلام به کار برده‌اند، پنهان نمودن حقانیت و رأفت اسلام و پیام‌آور آن پشت مسأله‌ای به نام خشونت است. مسأله‌ای که در دنیای امروز به اسلام هراسی تعبیر می‌شود.
رابرت اسپنسر[1] مستشرق امریکایی معاصر که امروزه با تألیف‌ها و سخنرانی‌هایش نقش بسزایی در اسلام هراسی بازی می‌کند بعد از اینکه بعضی از خصلتهای نیک حضرت را از منابع اسلامی ذکر می‌کند و آنها را غیر قابل انکار می‌داند باز هم دشمنی خود را این‌گونه ابراز می‌کند که:
he must have had a great deal of personal magnetism, as well as charm, in order to command such fierce loyalty among his followers.[2]
او می‌بایست تا حد چشمگیری جذابیت شخصی و به همان اندازه فریبندگی می‌داشت، تا چنین وفاداری (و ثبات قدم) شدیدی را در بین یاورانش برانگیخته باشد.
وی در مطلبی با عنوان واقعیت ترسناک می‌نویسد:
Of course, many non-Muslims cannot accept the reality of what Muhammad did and taught because its implications are simply too frightening.[3]
روی ادامه مطلب کلیک کنید
در پاسخ به شبهه گسترش آیین حضرت در صدر اسلام با زور شمشیر، چند پاسخ بیان می‌کنیم:
روی ادامه مطلب کلیک کنید
نتیجه تمام مطالب گذشت این است که عامل هیچ‌یک از جهادهای مسلمانان که به دستور مستقیم نبی گرامی اسلام (غزوه‌ها و سرایا) انجام شد، جهاد ابتدائی برای اجبار مشرکان به تسلیم شدن یا کشته شدن، نبوده است. بعضی از اندیشمندان شیعه مانند: محمد جواد بلاغی و مرحوم امام خمینی نیز معتقدند هیچ‌یک از جنگهای پیامبر جهاد ابتدائی نبوده است. [1] و بهترین دلیل علتی است که در قرآن با صراحت بیان شده و
روی ادامه مطلب کلیک کنید
یک مسأله بسیار مهم در مورد جهاد ابتدائی که به تعبیر صاحب جواهر وجوبش از ضروریات دین است[1] تحقق خارجی این فریضه است. به عبارت دیگر آیا در زمان پیامبر جهاد ابتدایی انجام شد یا تمام جنگهای حضرت جهاد دفاعی بوده است؟[2]
برای پاسخ به سؤال دو راه وجود دارد: 1ـ بررسی روایات و نص خاص در مسأله. 2ـ بررسی تاریخی غزوه‌ها و سرایای حضرت.
روی ادامه مطلب کلیک کنید
اقسام جهاد
جهاد ابتدایی در مکتب اهل بیت علیهم السلام:
اذن امام در جهاد ابتدایی
ضرورت جهاد ابتدایی
قسمتی از احکام جهاد ابتدایی
جهاد ابتدایی در مکتب خلفا:
لزوم تبعیّت از امام جائر
روی ادامه مطلب کلیک کنید
در بررسی و نقد آرای مستشرقان، شناخت آرای اهل سنت در آن زمینه، و در نهایت تطبیق بین آندو بایسته است؛ این کار هم میتواند در بهدست آوردن ریشه طرح شبهه به محقق کمک کند و هم در پاسخ و نقد شبهه راه گشا باشد؛ لذا در این فصل به بررسی و نقد شبهاتی میپردازیم که از طرفی نسبت به جهاد پیامبر مطرح شدهاند و از طرف دیگر، زمینه آنها در صحیحین موجود باشد.
روی ادامه مطلب کلیک کنید
جهاد در لغت و اصطلاح
جهاد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم (غزوة و سریّة)
جنگ در آئین یهود
جنگ در آئین مسیحیت
روی ادامه مطلب کلیک کنید
الف: کلاس محور فعالیت علمی است که با توجه به محتوای درس معنا پیدا می‌کند. مقدار دریافت مطلب از یک جلسه تا جلسه بعد:
ـ حداقل هفتاد درصد مطلب، باید در کلاس دریافت شود. بعد از مطالعه باید سطح دریافت مطلب به حداقل نود درصد برسد.
ـ ابهام‌های نهایی باید در مباحثه حل شود. (الا در موارد استثنائی که از استاد پرسیده شود)
عناوین مورد بحث در این مطلب:
منشأ شبهات، مبرّای از نقد دانستن صحیحین نزد اهل سنت است.
پیشنهاد
ذکر عناوین مرتبط در چهار کتاب
به ادامه مطلب بروید
عناوین مورد بحث در این مطلب:
شبهه چهارم: آیات شیطانی یا اسطوره غرانیق
مستند شبهه در صحیحین
پاسخ شارحان صحیحین به شبهه
نقد پاسخها
به ادامه مطلب بروید
عناوین مورد بحث در این مطلب:
شبهه سوم: انتساب خودکشی به پیامبر (ص) توسط مستشرقان
مستند شبهه در صحیحین
پاسخ شارحان صحیحین به شبهه
نقد پاسخها
نقد سندی
به ادامه مطلب بروید
عناوین مورد بحث در این مطلب:
شبهه دوم: شک و تردید پیامبر (ص) در نبوت خویش
مستند شبهه در صحیحین
پاسخ شارحان صحیحین به شبهه
نقد پاسخها
نقد سندی
به ادامه مطلب بروید
عناوین مورد بحث در این مطلب:
شبهه اول: ترس و فرار پیامبر از حضرت جبرئیل
مستند شبهه در صحیحین
پاسخ شارحان صحیحین به شبهه
نقد پاسخها
سؤالات بی پاسخ
نقد سندی
به ادامه مطلب بروید
عناوین مورد بحث در این مطلب:
منابع حدیثی اهل سنت
بخاری کیست؟
قضاوت درباره بخاری
مذهب بخاری
وفات بخاری
آثار و تألیفات بخاری
صحیح بخاری
به ادامه مطلب بروید
عناوین مورد بحث در این مطلب:
تدوین حدیث: الف: دیدگاه مکتب اهل بیت علیهم السلام. ب: دیدگاه مکتب خلفا
آسیب شناسی تدوین حدیث: 1. جریان منع تدوین حدیث. 2. آثار منع تدوین حدیث
تدوین حدیث از دیدگاه مستشرقان
به ادامه مطلب بروید
عناوین مورد بحث در این مطلب:
عصمت در لغت و اصطلاح
عصمت از دیدگاه مکتب اهل بیت علیهم السلام
عصمت از دیدگاه مکتب خلفا
پیامبر (ص) از دیدگاه صحیحین
پیامبر (ص) از دیدگاه مستشرقان
به ادامه مطلب بروید
عناوین مورد بحث در این مطلب:
مفهوم لغوی شرق،
مفهوم لغوی استشراق،
مفهوم اصطلاحی استشراق،
پیدایش واژه استشراق،
انگیزه‌های استشراق،
آغاز حرکت استشراق،
سیر تحول در نگارش شرق شناسان،
منابع مستشرقان،
اهداف مستشرقان از تشکیک در حدیث،
مستشرقان و صحیحین،
اعتبار منابع مستشرقان،
علل خطای مستشرقان.
به ادامه مطلب بروید
بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَیَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ
وَ لَکُمُ الْوَیْلُ مِمَّا تَصِفُونَ.
بلکه ما حق را بر سر باطل مى‌کوبیم تا آن را هلاک سازد؛ و این گونه باطل، محو و نابود خواهد شد،
امّا واى بر شما از توصیفى که مى‌کنید! سوره مبارکه أنبیاء آیه 18
محتوای دو پایان‌نامه در پاسخ به شبهاتی نسبت به رسول خدا و خاتم پیامبران صلی الله علیه و آله و سلم با عنوان:
بررسی زمینه‌های شبهات مستشرقان به شخصیّت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم درباره جهاد، ازدواج و وحی در صحیحین.
ـ پایان نامه سطح 4 حوزه علمیه قم با محوریّت جهاد و ازدواج (سال 1393)
ـ پایان‌نامه کارشناسی ارشد (تربیت مدرس) دانشگاه قم با محوریت وحی (سال 1388)
فایل کامل این دو پایان نامه در پایان این مطلب قابل دریافت است.
تبیین تصویری
کتاب الحج
الروضة البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه
دانلود فایل pdf و PowerPoint
در ادامه مطلب
ـ جزوه تشریحی کفایة الأصول (از ابتدای کتاب تا انتهای اوامر) اصول 1و2 پایه 9.
ـ فهرست اجمالی در ابتدای فایل
ـ فهرست مقدمات و فهرست تفصیلی در انتهای فایل
(در قسمت بوکمارک هم به فهرست تفصیلی مطالب دسترسی دارید)
سعی شده عناوین و تیترها منعکس کننده نظرات مرحوم آخوند باشد.
مباحث نُه‌گانه مرحوم آخوند در فصل دوم تمام شد. خلاصه این مباحث چنین بود که:
مبحث اول: معنای حقیقی صیغه امر إنشاء طلب به داعی بعث است و استعمال آن به سایر دواعی، مجاز است.
مبحث دوم: صیغه امر وضع شده در معنای وجوب یعنی معنای حقیقی صیغه امر، طلب وجوبی است.
مبحث سوم: دلالت جمله خبریه در مقام انشاء بر وجوب بالوضع است و
در پایان کلاس فقه (مکاسب) چهارشنبه، 11 بهمن 1402 نکته‌ای در باب مذمت علم بدون عمل و اخلاص بیان شد و شعری با همین مضمون از کتاب نان و حلوای مرحوم شیخ بهائی قرائت شد که توصیه می‌کنم حتما این کتاب را ببینید و از اشعار ایشان استفاده کنید.
به مناسبت 13 رجب و میلاد مولی الموحّدین، یعسوب الدین، قائد غرّ المحجّلین، مولای ما أمیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیهما السلام در پایان بحث مکاسب چهارشنبه، 1402.11.04 به دو نکته اشاره کردم:
الف: یکی از وجوه عظمت شخصیّت أمیر مؤمنان علیه السلام
ب: بهره‌گیری از فرصت ایام البیض
شبهای طولانی زمستان فرصتی مغتنم برای تقویت تهجّد و سحرخیزی
چند روزی است فصل زمستان آغاز شده که به تعبیر بعض بزرگان بهار عبادت است.
شبها، طولانی و اذان صبح با تأخیرِ بسیار، لذا بهترین فرصت برای تمرین سحرخیزی و بیداری حداقل یک تا یک و نیم ساعت قبل اذان صبح است.
مخصوصا که پایان زمستان به ماه مبارک رمضان هم متصل می‌شود و بهره‌مندی و ایجاد این برنامه به عنوان نظم جسمانی در بدن در این مدت چند ماهه کالا در دسترس است. اگر هر روز یک دقیقه زودتر بیدار شویم تا پایان دیماه که زمان اذان صبح دوباره به عقب برمی‌گردد و شبها به صورت نامحسوس کوتاه می‌شود بتوانیم جسم را عادت دهیم به بیداری یک ساعت و نیم قبل اذان صبح و قسمتی را به تهجد و قسمتی را به مطالعه اختصاص دهیم.
در انتهای بحث مکاسب چهارشنبه، ششم دیماه 1402 توضیحاتی در این رابطه داده شد که در صورت تمایل می‌توانید به فایل صوتی مراجعه بفرمایید.
در پایان بحث مکاسب چهارشنبه 15 آذر 1402 نکاتی به مناسبت نزدیک شدن به ایام فاطمیه سلام الله علیها و اشاره به بغض بنی امیه نسبت به اهل بیت علیهم السلام و قسمتی از ریشه این بغض در قبل اسلام، مطرح شد. همچنین کتاب التعجب مرحوم کراجکی متوفای 449 ه ق مرود اشاره قرار گرفت و مطالعه آن توصیه شد. ایشان نقل عجیبی از کینه بنی امیه و فرهنگ‌سازی آنان در ایجاد بغض اهل بیت علیهم السلام در قلوب اهل شام دارند.
مرحوم آخوند در دهمین امر از امور سیزده‌گانه مقدمه کفایة الأصول مبحث صحیح و اعم را در سه مرحله بررسی فرمودند.
در مرحله اول پنج امر مطرح شد:
مولای ما امیر مؤمنان علی بن ابیطالب علیهما السلام در نهج البلاغه می‌فرمایند:
إنَّ هذِهِ القُلُوبَ تَمِلُّ کَما تَمِلُّ الأبدانُ فَابتَغُوا لَها طَرائِفَ الحِکَمِ.
با توجه به اینکه دوشنبه این هفته 28 ربیع الثانی و سالگرد رحلت مرحوم علامه امینی اعلی الله مقامه الشریف بود و امروز چهارشنبه 24 آبان سالگرد رحلت مرحوم علامه طباطبائی اعلی الله مقامه الشریف در سال 1360 ه ش هست با توجه به شیوه علمی و عملی این دو اندیشمند بزرگ شیعه نکاتی بیان شد از جمله در این رابطه که یکی از راه‌های زدودن خستگی و ملال از قلب، توجه به کلمات نورانی اهل بیت علیهم السلام (که امام باقر علیه السلام فرمودند إنّ حدیثنا یحیی القلوب) و دلدادگی به اهل بیت علیهم السلام است چنانکه تمام وجود این دو عالم مملوّ از این نورانیّت و دلدادگی بود.
توضیح این نکات در پایان درس مکاسب ارائه شده که در صورت تمایل می‌توانید فایل صوتی زیر را دریافت نمایید.
... از سال ۱۳۲۸ قمری در مدرسه نیم آورد (اصفهان) دارای حجره‌ای شدم همان حجره تابوتی کذایی، دو سه سال اول شبها را به خانه می‌رفتم اما از سال ۱۳۳۱ ه ق مقیم شبانه روزی آنجا شدم در این مدت هیچ شب رختخواب نمی‌انداختم و چه بسا اصلاً تا بامداد بیدار می‌ماندم و گاه مرحوم آ سید محمد باقر درچه‌ای رضوان الله علیه مرا از این نوع ریاضت منع می‌کرد به خاطر دارم شب عید غدیری بود که هر یک از طلاب به نحوی وسیله‌ای برای سرور خود فراهم کرده بود و من آن شب تنها وسیله عیش و سرور خود را در این قرار دادم که بستر بگسترم و در آن آسوده تا صبح بخوابم می‌توانم گفت حدود ۲۰ سال طلبگی و تدریس من یک ساعتش بیهوده نمی‌گذشت ...
فرازی از زندگینامه خودنوشت مرحوم جلال الدین همایی (صفحه 24)
مطالعه این نوشتار را به شما توصیه می‌کنم.
تقویت انگیزه و تلاش علمی در مسیر خدمت به مذهب اهل بیت علیهم السلام.
بیان روایتی از امام حسن عسکری علیه السلام در پایان بحث مکاسب، سه‌شنبه، 1402.08.02
دریافت صوت و مشاهده متن حدیث در ادامه مطلب
این نمودارها مربوط به تدریس روزانه کفایه در سال تحصیلی 1402-1403 می‌باشد.
برای دسترسی به جزوه کفایه به این صفحه مراجعه کنید.
نمودارها در ادامه مطلب
به مناسبت میلاد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و امام صادق علیه السلام
نکاتی در انتهای بحث کفایه (جلسه 6 مورخ 1402.07.10) مطرح شد که در صورت تمایل می‌توانید از فایل صوتی استفاده نمایید.
در روایات مختلفی از پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام چنین وارد شده که أدّبوا اولادکم علی ثلاث خصال: حبّ نبیّکم و حبّ اهل بیت نبیّکم و قراءة القرآن. در این رابطه دو مثال در محبت اهل بیت خصوصا آقا أمیرالمؤمنین علیه السلام مطرح شد یکی جریانی از دختر ابوالأسود دوئلی و دیگری جریان شهادت حجر بن عدی.
